Tất tần tật về Algorithmic Trading, bạn đã biết chưa?

Trong thời kỳ chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, giao dịch thuật toán (hay còn gọi là kinh doanh thuật toán) là hoạt động ngày càng phổ biến do sự phát triển vượt trội của hệ thống máy tính và khả năng tính toán, xử lý thông tin. Chính vì vậy, ngày càng có nhiều nhà đầu tư đang tìm kiếm công nghệ để tối ưu hoá quy trình và tìm hiểu tới giao dịch thuật toán, vậy giao dịch thuật toán chính xác là gì và bạn có bao giờ tự hỏi giao dịch thuật toán sẽ giúp ích như thế nào đối với công việc của bạn chưa? Hãy cùng ICLS Tech đi sâu vào chủ đề này qua bài viết Tất tần tật về Algorithmic Trading, bạn đã biết chưa?

Giao dịch thuật toán – Algorithmic Trading là gì?

Định nghĩa về Algorithmic Trading

Giao dịch thuật toán hay tiếng anh còn gọi là Algorithmic Trading là các giao dịch ứng dụng công nghệ thông tin được thực hiện bởi sự tự động hóa việc phân tích, hành động giao dịch bởi các lệnh được lập trình sẵn (API) thông qua hệ thống máy tính mà không cần đến sự tham gia của con người.

Chính vì vậy, giao dịch thuật toán được sử dụng với mục đích tạo ra các chiến lược đầu tư như tạo lập thị trường hoặc kinh doanh chênh lệch giá và đã mang lại lợi ích tối đa cho các nhà tài chính với khả năng phân tích tốc độ cao một số lượng lớn giao dịch (các giao dịch được thực hiện vài mili giây, thậm chí vài micro giây), qua đó làm gia tăng lợi nhuận cho người sử dụng.

Lịch sử phát triển và xu hướng của giao dịch thuật toán

Giao dịch thuật toán được đưa vào áp dụng từ những năm cuối thế kỷ XX, khi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) cho phép các giao dịch điện tử thực hiện vào năm 1998 tại Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) New York. Vào năm 2005, giao dịch thuật toán chiếm 20% tổng số giao dịch tại Hoa Kỳ và tăng trưởng chóng mặt lên 60% tổng số giao dịch vào năm 2019, với mức độ phát triển vượt quá giới hạn kiểm soát của cơ quan quản lý thị trường tài chính (SEC và ESMA) đã dẫn tới sự sụp đổ thị trường chứng khoán bất ngờ vào ngày 06/05/2010 và được biết đến với cái tên sự kiện Flash Crash– hiểu đơn giản chính là sự bán tháo 1 loại cổ phiếu, một cặp tiền tệ nào đó khiến giá giảm đi hàng trăm pip chỉ trong 1 thời gian cực ngắn.

Tại Việt Nam, các giao dịch thuật toán bước đầu đã được một số công ty chứng khoán mua phần mềm giao dịch nước ngoài đưa vào sử dụng, tạo ra hiệu ứng giao dịch với khối lượng lớn, xử lý nhanh, đặc biệt là các giao dịch chênh lệch giá.

Cơ chế hoạt động của Giao dịch thuật toán – Algorithmic Trading

co-che-hoat-dong-algorithmic-trading — Cơ chế hoạt động Algorithmic ttrading

Phân tích dữ liệu và tính toán:

Để phân tích dữ liệu cần có các thuật toán dữ liệu, đây là quy trình bao gồm một tập hợp các câu lệnh thực thi để ra quyết định giao dịch, trả lời cho các câu hỏi mua hay bán gì, ở thời điểm nào, loại lệnh gì, giá nào và khối lượng bao nhiêu. Ở Việt Nam, hệ thống máy tính có thể đặt lệnh thành công trong vòng 50 mili giây (ms) sau khi có quyết định giao dịch các cổ phiếu của doanh nghiệp đang niêm yết trên 3 sàn HNX/HOSE/UPCOM.

Quy trình thực hiện giao dịch tự động.

Nhờ quy trình thuật toán hóa, chiến lược được thực hiện nhất quán trên số lượng lớn lần giao dịch, loại bỏ yếu tố con người (thiên kiến cảm xúc, lỗi thao tác đặt lệnh), từ đó, vận dụng được quy luật số lớn để đánh giá chính xác mức độ hiệu quả của chiến lược giao dịch.

Truy vấn dữ liệu: Cập nhật thông tin mới nhất về giá và khối lượng của toàn bộ cổ phiếu các doanh nghiệp liên tục mỗi 2 giây.
Ra quyết định: Hệ thống tự động ra quyết định giao dịch sau mỗi lần dữ liệu được cập nhật.
Đặt và huỷ lệnh: Sau khi ra quyết định, thuật toán sẽ đặt hoặc huỷ lệnh vào tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư.
Báo cáo: Báo cáo tín hiệu, kết quả đặt/khớp/huỷ lệnh theo thời gian thực, đồng thời cập nhật liên tục tình trạng tài khoản và tổng hợp kết quả giao dịch. Ngoài ra, báo cáo bug (lỗi phần mềm) ngay thời điểm xảy ra nhằm rút ngắn thời gian phản ứng và xử lý vấn đề.
Quản lý danh mục: Sau khi cập nhật danh mục, việc thay đổi tỷ trọng vị thế trong danh mục sẽ ảnh hưởng đến quyết định giao dịch tiếp theo. Quản lý danh mục sẽ trở nên phức tạp khi thuật toán vận hành trên cả thị trường chứng khoán cơ sở và chứng khoán phái sinh.

Ưu điểm và nhược điểm của việc sử dụng Algorithmic Trading

giao-dich-thuat-toan-algorithmic-trading — Giao dịch thuật toán – Algorithmic trading

Ưu điểm:

Cải thiện tính thanh khoản của thị trường.
Xử lý khối lượng giao dịch lớn với tốc độ nhanh chóng trong cùng 1 lúc.
Khả năng quản trị rủi ro thông qua các lệnh dừng lỗ tự động.
Tìm kiếm nhiều cơ hội giao dịch hơn bao gồm cả việc chênh lệch giá nhỏ.

Nhược điểm:

Tiềm ẩn rủi ro thao túng thị trường, tạo thách thức cho cơ quan quản lý.
Tạo ra sự không công bằng trên thị trường.
Giao dịch nhanh chóng có thể dẫn đến những biến động nhanh chóng trên thị trường.
Phá vỡ các mô hình quản trị rủi ro định lượng truyền thống.

Các loại chiến lược Algorithmic Trading phổ biến

Chien-luoc-Algorithmic-trading — Chiến lược Algorithmic trading

Mean Reversion

Chiến lược hồi quy trung vị được nhiều nhà đầu tư cho rằng giá chứng khoán trong dài hạn sẽ hồi quy về xấp xỉ giá trị nội tại của doanh nghiệp, vì vậy, nếu giá cổ phiếu đang quá thấp so với giá trị nội tại thì sẽ ưu tiên mua và ngược lại. Để thành thạo chiến lược hồi quy trung vị, nhà đầu tư cần phải có kỹ năng ước lượng giá trị trung bình hay giá trị nội tại.

Xét trong khung thời gian một ngày hay thậm chí một tuần, giá trị nội tại của các doanh nghiệp, tập đoàn lớn gần như không có gì thay đổi. Tuy nhiên trong thực tế, vì nhiều lý do khác nhau, giá cổ phiếu thay đổi liên tục mỗi ngày, đôi khi dao động quanh giá trị nội tại, đôi khi cách rất xa giá trị nội tại.

Trend-Following

Chiến lược này giả định rằng giá sẽ tiếp tục di chuyển theo xu hướng cụ thể. Các giao dịch thuật toán sẽ theo dõi xu hướng và thực hiện giao dịch mua khi giá tăng và bán khi giá giảm. Để xác định xu hướng, thuật toán sử dụng các chỉ báo kỹ thuật như MA (trung bình động), RSI (chỉ số sức mạnh tương đối) hoặc Bollinger Bands (dải Bollinger). Sử dụng MA, ví dụ, thuật toán sẽ tính trung bình giá trong một khoảng thời gian nhất định và sử dụng đường này để đánh giá xu hướng. Nếu giá ở trên đường MA, xu hướng được xem là tăng, và ngược lại. Khi xác định xu hướng, thuật toán thực hiện mua vào hoặc bán ra tùy thuộc vào chiến lược được lập trình. Ví dụ, khi xu hướng là tăng, thuật toán mua vào khi giá vượt qua đường MA và bán ra khi giá đảo chiều và chạm vào đường MA.

Arbitrage

Chiến lược chênh lệch giá (arbitrage) là chiến lược tận dụng sự khác biệt có thời hạn của giá trị một loại tài sản ở hai thị trường khác nhau để thu lợi nhuận từ việc giao dịch mà không phải chịu nhiều rủi ro. Nhà đầu tư thực hiện chiến lược chênh lệch giá bằng cách mua tài sản ở thị trường đang có giá thấp, và đồng thời bán tài sản đó ở thị trường có giá cao hơn.

Trong thực tế, vì nhiều lý do chủ quan và khách quan, thị trường luôn có những thời điểm không hiệu quả và nhờ vậy chiến lược chênh lệch giá được sử dụng rộng rãi và có lẽ là một trong những chiến lược giao dịch lâu đời nhất còn tồn tại.

Market Making

Chiến lược tạo lập thị trường (Market Making) là chiến lược đồng thời mở vị thế tại giá chờ mua và chờ bán tốt nhất nhằm tìm kiếm lợi nhuận thông qua chênh lệch giá. Lợi nhuận của tạo lập thị trường đến từ giả định chứng khoán khớp ở cả hai chiều mua và bán. Nếu chỉ khớp lệnh một chiều, nhà đầu tư có khả năng bị thua lỗ lớn vì giữ quá nhiều vị thế ở chiều ngược lại và đồng thời, giá chứng khoán dịch chuyển theo hướng bất lợi.

Nhà tạo lập thị trường về bản chất là hưởng lợi từ chênh lệch giá mua và giá bán, đồng thời qua đó tạo thêm thanh khoản cho thị trường. Tại một số thị trường, việc tạo thêm thanh khoản sẽ được trả phí bởi công ty chứng khoán hoặc các bên liên quan. Trong phần lớn trường hợp khác, tạo lập thị trường đã có đủ lợi nhuận từ chênh lệch giá mua và giá bán.

Sentiment Analysis

Chiến lược phân tích cảm xúc quá trình xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) sử dụng học máy để phân tích và phân loại giọng điệu cảm xúc của dữ liệu văn bản nhằm xác định xem nội dung bài viết là tích cực, tiêu cực hay trung lập. Các công ty sử dụng chiến lược này để tìm hiểu thái độ mọi người phản ứng với các chiến dịch hoặc buổi ra mắt sản phẩm của họ và tại sao người dùng không mua một số sản phẩm (Phân tích cảm xúc thông qua đánh giá sản phẩm trên sàn giao dịch thương mại).

Các doanh nghiệp có thể sử dụng thông tin nắm bắt (insights) từ Phân tích cảm nghĩ để cải thiện sản phẩm của họ, điều chỉnh thông điệp tiếp thị, sửa chữa những quan niệm sai lầm và xác định những người có ảnh hưởng tích cực.

Giao dịch thuật toán – Algorithmic Trading là một quy trình cách mạng hoá thị trường kết hợp giữa công nghệ và tài chính mang đến một hiệu quả vượt trội về lợi nhuận, thúc đẩy kinh doanh của các bạn thành công. Thông qua bài viết Tất tần tật về Algorithmic Trading, bạn đã biết chưa?, chúng tôi hy vọng có thể giúp ích cho các bạn hiểu rõ hơn về giao dịch thuật toán và bối cảnh thị trường tài chính. Bất cứ thắc mắc nào của các bạn đều được trả lời và tư vấn nhiệt tình thông qua các trang liên hệ của ICLS Tech.

ICLS Tech – Bridging the gap, embracing the future

______________________________________________

Website: https://iclstech.edu.vn/

Instagram: iclstech2023 (@iclstech.inst)

Email: contact@icls-tech.com

Tik Tok: https://www.tiktok.com/@icls_tech

Youtube: https://www.youtube.com/@ICLSTECH

Hotline: 039 6890308